Әлем

Батыс орыстардың Сириядағы әскери көмегін алғаш рет мойындады

© AFP 2024 / StringerСирия
Сирия - Sputnik Қазақстан
Жазылу
Америкалықтар Мәскеудің, сондай-ақ Иран мен "Хезболланың" араласуының арқасында сириялық әскер заңсыз қаруланған топтардан елдің басым бөлігін қайтара алғанын мойындады

Орыстардың көмегі болмағанда, Башар Асад соғыста жеңіліс табар еді. Бұл жөнінде конгресстің зерттеу қызметі "Сириядағы қарулы қақтығысқа шолу және АҚШ әрекеті" атты 49 парақтан тұратын баяндамасында атап көрсетті, деп жазады РИА Новости. Әскери аналитиктер тағы қандай мәселеге мән беріп отырғаны және қандай болжам жасағаны жайлы төмендегі материалдан оқи аласыздар.

Район Джобар в пригороде Дамаска - Sputnik Қазақстан
"Кім кінәлі?": Сирия тағы отқа оранды
Құжатта Сирия картасы иллюстрацияланған. Елдің орталық, батыс және оңтүстік бөлігін Башар Асад үкіметі басқарып отыр. Тек, АҚШ-тың Ат-Танф әскери базасы орналасқан Иорданиямен шекарадағы шағын бөлікті ғана бұл есепке қоспауға болады. Солтүстік-батыстағы Мухафаза Идлиб – экстремистік топтар мен Түркияның билігінде. Солтүстіктегі және Евфраттан шығысқа қарай орналасқан аумақтар – Сирияның шамамен үштен бір бөлігі күрдтердің қолында.

Бұл жерде сарапшылар ақиқатты жасырып отыр. Себебі, дәл осы аумақтарды Вашингтон бақылап отыр. Америкалықтар мұнда аз – баяндамаға сәйкес, шамамен 600-ге жуық. Алайда, олар көмірсутекке бай бұл өңірдің негізгі мұнай кен орындары аумағында шепте тұр. Сонымен қатар, Сирияның шығысында жеке меншік әскери компаниялардың бірнеше жүздеген әскері бар. Құжатта АҚШ-тың бұл өңірде болуын ресми үкімет заңсыз деп танып отырғаны айтылған. Бірақ Вашингтон мұнай алқаптарын террористерден қорғау керектігін көрсетіп отыр.

Баяндама авторлары кейде Асад әскерімен қақтығыстар орын алатынын жасырмай жазған. Осылайша, осы жылдың ақпан айында Камышлы елді мекеніндегі бақылау-өткізу бекетінде сириялық әскерилер АҚШ қарулы күштерінің патрульдік қызметіне оқ атқаны айтылған. Ешкім зардап шеккен жоқ. Сонымен қатар, елдің солтүстік-шығысында ресейлік және америкалық әскери қызметшілер арасындағы тікелей қарсылас әрекеттерінің жиілегені ескертілген.

Желіде АҚШ әскерінің броньдалған машиналары Ресей әскери полициясының автокөліктеріне тосқауыл жасауға тырысып жатқан ондаған бейнероликтер таралуда. Жағдай оқ атуға дейін барған жоқ.

Жалпы, елдегі Иран нысандарына израильдік авиасоққылар және антиресейлік санкциялар Мәскеу мен Тегеранды Башар Асадқа қолдау көрсетуден бас тартуға немесе оған көмекті қандай да бір шектеуге итермелеуге ықпал етпегенін америкалықтар мойындап отыр.

Двусторонняя встреча представителей России и Ирана в рамках Астанинского процесса по Сирии - Sputnik Қазақстан
Саясат
Нұр-Сұлтандағы Сирия келіссөздері аясында екі жақты кездесулер өтті
"Мәскеудің Сирияны Таяу Шығыстағы өз ықпалын таратуға арналған плацдарм ретінде пайдалануға деген құлшынысы мен мүмкіндігін жетік бағаламады, - деп жазады аналитиктер. – Ресей, Иран немесе олардың жақтаушыларымен тікелей әскери қақтығыс болатынын жоққа шығара алмаймыз. Сондай-ақ, Мәскеу өзінің сириялық одақтасын қолдау үшін қаншалықты қитұрқы әрекетке бара алатынын түсіну керек".

Баяндама авторлары Дамаскіге қысым көрсету қиындап бара жатқанын өкінішпен мойындайды. Соғыс шебін ресейлік авиация мен арнайы әскердің арқасында сириялық астанадан әрі әкету мүмкін болды. Башар Асадтың саяси қарсыластарында қарсы қояр еш құралы қалмады. Сол уақыттан күрдтер Дамаскімен біртіндеп жақындасып келеді. Бұл орталықтағы билік шығыс пен солтүстіктегі бақылауын қайтадан өз қолына қайтарып алуы мүмкін екенін білдіреді.

2018 жылдың желтоқсан айында Дональд Трамп Ислам мемлекетін* жеңгенін мәлімдеді. Алайда, сарапшылар бұл топ әлі талқандалмаған деп санайды. АҚШ одақтастары 2019 жылдың наурыз айында Сириядағы ИМ*-ның соңғы тірек пунктерін басып алды. Бірақ, исламшылар Сириядағы да, Ирактағы да көтерілісшілерді басқару құрылымын сақтап қала алды. Яғни, олар әлі де соққы жасай алады.

"Келешекте Сириядағы ИМ* тағдыры біздің сол елде қауіпсіздік органдарын құру қабілетімізге байланысты, - дейді авторлар. – Бірақ, "Ислам мемлекетінің" қаупі ұзаққа созылады. Бізге террористермен күресуін жалғастыруы үшін алдағы уақытта да күрдтерді қолдау керек".

Тағы бір қауіп – әскери тұтқындар лагерлері. Мұнда қазірдің өзінде он мыңға жуық ИМ* жауынгерлері бар. Олар елдің солтүстік аумағында орналасқан және күрдтердің бөлімшелермен күзетіледі. Бұдан басқа, экстремистердің отбасыларына арналған лагерьлер бар. Ірі лагерьдің бірі – Әл-Холада террористердің 66 мыңға жуық әйелі мен бала-шағасы бар. Сарапшылар пікірінше, жауынгерлер ол жақта үгіт-насихаттарын жалғастырып жатыр. Ал ИМ* өз жақтаушыларын босату үшін шабуыл жоспарлап отыр.

Сирия бойынша келіссөздер - Sputnik Қазақстан
Саясат
Сирия бойынша келіссөздердің келесі раунды Сочиде өтеді
Күрдтер билігі тұтқындарды күзетуге арналған күштердің жетіспейтіні жайлы бірнеше рет мәлімдеген болатын. Бірақ, америкалықтар көмектесуге асықпай отыр. Вашингтон жауынгерлердің туған елі олардың жаза мерзімін өтеу үшін өздеріне қайтаруды талап еткенімене, "өз" террористерін елге кіргізуге ешкім талпынып отырған жоқ. Сылтаулары таусылар емес.

Ең қауіпті нүкте – Идлиб провинциясы. Мұнда қазір Сирия, Ресей, Иран және Түркия әрекет етіп жатыр. АҚШ әскері мұнда жоқ, бірақ, америкалықтар "Әл-Каидамен"* байланысы бар жасақтарға бірнеше рет соққы жасады. Мемлекеттік емес құрылымдар "Хайят Тахрир аш-Шам"*, "Хурас ад-Дин"*, "Сирия ұлттық әскері", "Хезболла" және басқа да топтармен танылады. ИМ* жауынгерлері де бар.

"Идлибтің солтүстік аумақтары – оппозициялық күштермен бақыланатын жалғыз өңір, - дейді сарапшылар. – Жергілікті топтар – 2011 жылы Дамаскіге шабуыл жасағандардан қалғандар. 5 наурыздан бастап Идлибте Түркия мен Ресей президенттері келісімге келген бітім бар. Олардың әскері бірлесіп стратегиялық М4 тас жолын патрульдеп жатыр".

Баяндама авторлары жауынгерлер тарапынан болып жатқан оқ жаудыруға қарамастан, бітімгершілікті сақтау әзірше мүмкін болып тұрғанын айтады. Алайда, Түркия Идлибке әскер жіберуін тоқтатқан жоқ және жақында ғана қажет болған жағдайда соғыс әрекеттерін қайта жаңғыртуға дайын екенін мәлімдеді. Бұл Сириядағы соғыс жақын уақытта аяқталмайды дегенді білдіреді.

*Қазақстанда және бірқатар басқа елде тыйым салынған террористік ұйымдар

Жаңалықтар
0